........................................Dört albay, bir savaş, bir oyun


Peter Ustinov'un yazdığı ve Kartal Tibet'in yönettiği 'Dört Albayın Aşkı' İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Almanya'nın bir kasabasında karşılaşan İngiliz, Fransız, Alman ve dört Rus albayın öyküsünü anlatıyor

İzmir Devlet Tiyatrosu, yeni bir oyunla İzmirli sanatseverlerle buluşmaya hazırlanıyor. Peter Ustinov'un yazdığı ve Kartal Tibet'in sahneye koyduğu 'Dört Albayın Aşkı' bugün, İzmir Devlet Tiyatrosu sahnelerinde dönüşümlü olarak izleyicinin beğenisine sunulacak. Dramaturjisini Haluk Işık'ın, sahne-giysi tasarımını Yıldız İpeklioğlu'nun, ışık düzenini Osman Kaya'nın ve müzik tasarımını Cem İdiz'in yaptığı oyunda başlıca rolleri, Turan Özdemir, Necmettin Amaç, Ekrem Kocaçal, Mete Şahinoğlu, Ertan Dinçer, Fatih Kahraman, Nurhayat Boz ve Sabiha Sonkan paylaşıyor.

Yönetmen Kartal Tibet, oyunun değişik ülkelerden, birbiriyle karakter çatışmasına giren dört albay üzerine kurulu olduğunu ve altında savaş aleyhtarı bir tutum olduğunu belirtti. Tibet, oyunu şöyle özetledi: "İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, Müttefik Kuvvetler'in Almanya'yı işgalinden sonra, müttefik komutanlardan dört albay, Almanya'nın bir kasabasında bekliyor. İngiliz, Fransız, Alman ve Rus albaylar, yapacak bir iş olmadığı için kasabada altı yıldır bekliyorlar. Kendi uluslarının tipik karakterlerini yansıtan bu dört albay, köyün yakınında bulunan ve hiç kimse tarafından ele geçirilemeyen şato konusunda ısrarcı olurlar. Belediye Başkanı kendilerini engellemeye çalışır. Ancak ısrarın sonunda, kötülüğü simgeleyen Şeytanof ile iyiliği simgeleyen Peri ortaya çıkar ve albayları şatoya götürür. Bundan sonrasını isterseniz seyirciye bırakalım. Çünkü bu noktadan sonra oyun tamamen karakter değiştiriyor. Bundan sonraki bölümde de yazar Peter Ustinov'un, aile müessesesine duyduğu saygı hâkim oluyor."

 

Bilinçaltını ortaya çıkartıyor

Tibet, Peter Ustinov'un oyunda bir savaş aleyhtarlığı yaptığını ve bu gözle düşündüğünü kaydederek, "Ustinov, korkunç zeki bir insan. Hem bir yazar, hem tiyatro hem de sinema oyuncusu. Çok sayıda piyesi var. Bu da bunlardan bir tanesi. Eğlendirerek, güldürerek bilinçaltını ortaya çıkartıyor" dedi.

Kartal Tibet, Dört Albayın Aşkı oyunuyla birlikteliğinin ilk olmadığını, oyunun 1959 yılında konservatuvarın tiyatro bölümünde öğrenciyken sınav parçası olduğunu söyledi. Konservatuvar öğrencilerinin sınav parçası olarak 8-10 dakikalık bölümler hazırladığını anlatan Tibet, "Piyesi 50 dakikaya kısalttım. Devlet Tiyatroları eski Genel Müdürü Ergin Orbey Şeytanof'u, yine eski Genel Müdür Bozkurt Kuruç Amerikan albayını, ben Rus, İzmir Devlet Tiyatrosu eski Müdürü Önder Alkım Fransız albayını, Elçin Şanal da periyi oynuyordu. O zaman talebeydik. Oyunu ben yönettim, hem benim hem de diğerlerinin asıl parçası oldu. Hocalar asıl parçanın 8-10 dakika olacağını söylediler. Biz de 7-8 kişinin asıl parçası dedik. Baştan sona bir piyes seyrettiler." Öğrencilik yıllarında denemesini yaptığı oyunu, yıllar sonra İzmir'de yönetmenin kendisine nasip olduğunu kaydeden Tibet, "Tabii o günden bugüne bazı değişiklikler oldu. Bir yönetmen gözüyle bende algılama farklılıkları meydana geldi" dedi.